Ben insanım. İnsanla ilgili olanların hiçbirine yabancı kalamam.
(HOMO SUM HUMANİ NİHİL A ME ALİENUM PUTO.) Terentius
Beni sevene, sevmeyene, öldürmek isteyene
bana işkence edene, benden nefret edene, kin tutana
hakaret edene kosmostaki tüm varlıklara
her an her koşulda beynimi ve
yüreğimi sonsuz bir sevgiyle açıyorum.
KARNE:
Erdemden mutluluktan bütünlemeye kaldı.
Barıştan, adaletten biri zor bela aldı.
Duygusu kanserleşti iktisatta, hukukta,
ihanetten, savaştan, işkenceden yüz aldı.
Üstelik beyni vardı.
Koca yüreği vardı.
Ama insan, sevgiden her çağda sınıfta kaldı.
Bu masal, bende sensiz bitsin istemiyorum.
Çiçeklenmiş duygular açarken her mevsimde,
yağmurlar sende bensiz dinsin istemiyorum.
Sonsuzluk nokta olup dururken can evimde
Bilgi olup bak da gel.
Özgürlüğü yak da gel.
Dünyalar atomla yansın istemiyorum.
Domur domur - damla damla
ıtır ıtır - lale lale
çiçek çiçek
özlem dolu yürek yürek
sevginin imbiğinden geçiyorum
ve ne varsa bu evrende
akrebiyle - yılanıyla - çıyanıyla - insanıyla
tümünü seviyorum.
Bir gönül yıktın ise, bu kıldığın namaz değil
Yetmiş iki millet dahi, elin yüzün yumaz değil.
(dizelerinde, vurguladığı gibi insan en değerli varlık durumuna getirilmiştir. Ayrıca, Yunus'ta doğa sevgisi de vardır. O, tüm dünyadaki varlıkları, tasavvufun bir gerçeği olarak, Tanrı'nın bir parçası sayar. Bu nedenlerden dolayı, Tanrı'ya ulaşmada "akıl yolu", "iman yolu" 'nun yeterli olmadığını, bunların yerine "aşk yolu" 'nun işe koşulmasının gerekli olduğunu savunur ve uygular. O' ndaki sevginin temelinde, bu sayıltı yatar. Yalnız sevgiyle İnsan-ı Kamil olunur; yani fenafillah mertebesine ulaşılır. Varlığının tüm boyutlarıyla kendini sevgiye adayan ve bunu gerçekleştiren kişi için, artık parça (kesret) yoktur; Birlik (vahdet) vardır.)...
Benem ol aşk bahrisi, denizler hayran bana
Derya benüm katremdür, zerreler umman bana.
(Gölpınarlı: 241)
(Deniz onun bir parçasıdır; fakat en küçük varlıklar yani zerreler O'nun için sonsuzluktur. Anlaşılması zor; ama sevilmesi gerekli birer sonsuzluktur.
Yalnız Yunus değildir, evreni böyle gören. Peygamberler, bazı din uluları, düşünürler, sanatçılar, büyük devlet adamları hem düşünceleriyle, hem de yaşama biçimleriyle insanı sevip, yüceltmişlerdir. İncil'de, "komşunu kendin gibi sev", hadis'de, "komşusu açken, tok yatan bizden değildir", Hz. Muhammed'in "insanların en hayırlısı, insanlara en çok yarayandır" (hayr-ün nas men yenfa-ün nas) sözlerinde bu olgu dile getirilmiştir. (İncil: 4-8-9; Kur'an) ...
Sen sana ne sanursan, hem ayruğa anı san
dört kitabın ma'nisi budur eğer var ise.
Ben gelmedim davi için
benim işim sevi için (Yunus, 13.yy.)
Yüzbin Kabe yapmaktır
bir gönül al çağında. (Hatai, 16. yy.)
(Sırası gelince, bir kimsenin gönlünü almak, onu hoşnud etmek, binlerce Kabe yapmaya bedeldir.)
Hane-i dil yapmak eya nüktedan
Kabe bina eylemidir bigüman. (Azeri Çeleb., 16. yy.)
(Bir insanın gönlünü hoşnut etmek, Kabe yapmak kadar sevaptır; bundan asla şüpheniz olmasın.)
Dört Kitab'ı okursan, yine bilmiş olmazsın
benim canım - mademki Adem'den bihabersin. (İbrahim, 17. yy.)
Nazır bulunma ayıbına kimsenin
bed hah-ı nakesan bile olma, kerim isen. (Naili-i Kadim, 17. yy.)
(Bu dünyada kimsenin ayıbını yüzüne vurma. Alçak ve kötü insanlar hakkında bile, fena temennilerde bulunma.)
Bir dürr-i yetimem ki, geldüm görünüp insan
emrimde kamu derya, zerremde cihan pinhan. (Nakşi-i Akkirmani, 17. yy.)
Hoşca bak zatına, kim zübde-i alemsin sen. (Galip, 18. yy.)
(Dizelerinde, hep insan sevgisi vurgulanmıştır. İnsan sevgisi anne, baba, kardeş, arkadaş, komşu, ulus sevgisinden geçer. Bunların birine saplanıp kalan kişinin sevgisi, kısır bir döngünün içinde yuvarlanıp durur; gelişip incelmez. Tutarsızlıklar başlar onda. Nitekim Rus Çarı Petro'nun taç tutkusu, Stalin ve Hitler'in ideolojik saplantıları kıyımın, acının, savaşın, ölümün vb. nedenleri arasında sayılabilir. Bizim tarihimizdeki Şehzadelerin öldürülmesinde de benzer özellikler gözlenebilir. ...
Biz bu evrenin ne efendisi, ne de kölesiyiz. Yalnız insanız.
Kelimeler yanınca, özsüz yaşam değişir
tutuşunca düşünce, yüzsüz makam değişir
sevginin demircisi su verince bilince
densiz devran değişir
renksiz zaman değişir.
Zamanı durdursalar özünde gözlerimin
yaşamak bir sevgiyi bin yüreğe vermektir
bilseler anlamını incelmiş sözlerimin
yokluğun varlığında manada erimektir
sevgi, bilgi, özgürlük
duygu, erdem mutluluk
gönüllerden fışkırıp ölümde dirilmektir.
NOT:
Blog Yazarı olarak bir iki cümle ilave etmeyi gerekli gördüm. Şöyle ki, "Sevgi Eğitimi", Doç. Dr. Veysel Sönmez'e ait olup, 1990 tarihinde basılmıştır. kitaptan alıntıladığım yukarıda yer bulan ifadeleri, böylece sizlerle paylaşmış oluyorum.Telif hakkı sahibine canı gönülden şükranlarımı sunuyorum. Sebahattin Tokmak
(HOMO SUM HUMANİ NİHİL A ME ALİENUM PUTO.) Terentius
Beni sevene, sevmeyene, öldürmek isteyene
bana işkence edene, benden nefret edene, kin tutana
hakaret edene kosmostaki tüm varlıklara
her an her koşulda beynimi ve
yüreğimi sonsuz bir sevgiyle açıyorum.
KARNE:
Erdemden mutluluktan bütünlemeye kaldı.
Barıştan, adaletten biri zor bela aldı.
Duygusu kanserleşti iktisatta, hukukta,
ihanetten, savaştan, işkenceden yüz aldı.
Üstelik beyni vardı.
Koca yüreği vardı.
Ama insan, sevgiden her çağda sınıfta kaldı.
Bu masal, bende sensiz bitsin istemiyorum.
Çiçeklenmiş duygular açarken her mevsimde,
yağmurlar sende bensiz dinsin istemiyorum.
Sonsuzluk nokta olup dururken can evimde
Bilgi olup bak da gel.
Özgürlüğü yak da gel.
Dünyalar atomla yansın istemiyorum.
Domur domur - damla damla
ıtır ıtır - lale lale
çiçek çiçek
özlem dolu yürek yürek
sevginin imbiğinden geçiyorum
ve ne varsa bu evrende
akrebiyle - yılanıyla - çıyanıyla - insanıyla
tümünü seviyorum.
Bir gönül yıktın ise, bu kıldığın namaz değil
Yetmiş iki millet dahi, elin yüzün yumaz değil.
(dizelerinde, vurguladığı gibi insan en değerli varlık durumuna getirilmiştir. Ayrıca, Yunus'ta doğa sevgisi de vardır. O, tüm dünyadaki varlıkları, tasavvufun bir gerçeği olarak, Tanrı'nın bir parçası sayar. Bu nedenlerden dolayı, Tanrı'ya ulaşmada "akıl yolu", "iman yolu" 'nun yeterli olmadığını, bunların yerine "aşk yolu" 'nun işe koşulmasının gerekli olduğunu savunur ve uygular. O' ndaki sevginin temelinde, bu sayıltı yatar. Yalnız sevgiyle İnsan-ı Kamil olunur; yani fenafillah mertebesine ulaşılır. Varlığının tüm boyutlarıyla kendini sevgiye adayan ve bunu gerçekleştiren kişi için, artık parça (kesret) yoktur; Birlik (vahdet) vardır.)...
Benem ol aşk bahrisi, denizler hayran bana
Derya benüm katremdür, zerreler umman bana.
(Gölpınarlı: 241)
(Deniz onun bir parçasıdır; fakat en küçük varlıklar yani zerreler O'nun için sonsuzluktur. Anlaşılması zor; ama sevilmesi gerekli birer sonsuzluktur.
Yalnız Yunus değildir, evreni böyle gören. Peygamberler, bazı din uluları, düşünürler, sanatçılar, büyük devlet adamları hem düşünceleriyle, hem de yaşama biçimleriyle insanı sevip, yüceltmişlerdir. İncil'de, "komşunu kendin gibi sev", hadis'de, "komşusu açken, tok yatan bizden değildir", Hz. Muhammed'in "insanların en hayırlısı, insanlara en çok yarayandır" (hayr-ün nas men yenfa-ün nas) sözlerinde bu olgu dile getirilmiştir. (İncil: 4-8-9; Kur'an) ...
Sen sana ne sanursan, hem ayruğa anı san
dört kitabın ma'nisi budur eğer var ise.
Ben gelmedim davi için
benim işim sevi için (Yunus, 13.yy.)
Yüzbin Kabe yapmaktır
bir gönül al çağında. (Hatai, 16. yy.)
(Sırası gelince, bir kimsenin gönlünü almak, onu hoşnud etmek, binlerce Kabe yapmaya bedeldir.)
Hane-i dil yapmak eya nüktedan
Kabe bina eylemidir bigüman. (Azeri Çeleb., 16. yy.)
(Bir insanın gönlünü hoşnut etmek, Kabe yapmak kadar sevaptır; bundan asla şüpheniz olmasın.)
Dört Kitab'ı okursan, yine bilmiş olmazsın
benim canım - mademki Adem'den bihabersin. (İbrahim, 17. yy.)
Nazır bulunma ayıbına kimsenin
bed hah-ı nakesan bile olma, kerim isen. (Naili-i Kadim, 17. yy.)
(Bu dünyada kimsenin ayıbını yüzüne vurma. Alçak ve kötü insanlar hakkında bile, fena temennilerde bulunma.)
Bir dürr-i yetimem ki, geldüm görünüp insan
emrimde kamu derya, zerremde cihan pinhan. (Nakşi-i Akkirmani, 17. yy.)
Hoşca bak zatına, kim zübde-i alemsin sen. (Galip, 18. yy.)
(Dizelerinde, hep insan sevgisi vurgulanmıştır. İnsan sevgisi anne, baba, kardeş, arkadaş, komşu, ulus sevgisinden geçer. Bunların birine saplanıp kalan kişinin sevgisi, kısır bir döngünün içinde yuvarlanıp durur; gelişip incelmez. Tutarsızlıklar başlar onda. Nitekim Rus Çarı Petro'nun taç tutkusu, Stalin ve Hitler'in ideolojik saplantıları kıyımın, acının, savaşın, ölümün vb. nedenleri arasında sayılabilir. Bizim tarihimizdeki Şehzadelerin öldürülmesinde de benzer özellikler gözlenebilir. ...
Biz bu evrenin ne efendisi, ne de kölesiyiz. Yalnız insanız.
Kelimeler yanınca, özsüz yaşam değişir
tutuşunca düşünce, yüzsüz makam değişir
sevginin demircisi su verince bilince
densiz devran değişir
renksiz zaman değişir.
Zamanı durdursalar özünde gözlerimin
yaşamak bir sevgiyi bin yüreğe vermektir
bilseler anlamını incelmiş sözlerimin
yokluğun varlığında manada erimektir
sevgi, bilgi, özgürlük
duygu, erdem mutluluk
gönüllerden fışkırıp ölümde dirilmektir.
NOT:
Blog Yazarı olarak bir iki cümle ilave etmeyi gerekli gördüm. Şöyle ki, "Sevgi Eğitimi", Doç. Dr. Veysel Sönmez'e ait olup, 1990 tarihinde basılmıştır. kitaptan alıntıladığım yukarıda yer bulan ifadeleri, böylece sizlerle paylaşmış oluyorum.Telif hakkı sahibine canı gönülden şükranlarımı sunuyorum. Sebahattin Tokmak
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder